Broodjes Battle zorgt voor permanente plek van voedseleducatie in beleid middelbare school

Een Broodjes Battle, experimenteren met voedsel dat bijna over de datum is en mentorlessen rond gezonde voeding. Dit zijn slechts een paar van de projecten die kookdocente Rageni Goeptar van CSG Het Streek in Ede organiseerde. Ze richtte een team Gezonde School op, waarmee voedseleducatie kon worden uitgevoerd en uiteindelijk een vaste plek kreeg in het schoolbeleid. De inspanningen werden ook beloond met een vignet ‘Voeding’ van de Gezonde School en een zilveren schaal. Hoe pakte Rageni dit aan? 

Docente Rageni Goeptar werkt als kookdocent op CSG Het Streek in Ede, voor het VMBO en praktijkonderwijs. Toen ze zes jaar geleden startte op de school, zag ze veel jongeren met zakken chips en flesjes frisdrank. Dat kan anders, was haar mening. Rageni: “Een gezonde leefstijl vind ik erg belangrijk, ook op mijn werk. Daarom besloot ik een aanpak te bedenken waarmee ik ook mijn leerlingen hiermee in aanraking kon brengen. Ik heb allereerst een team ‘Gezonde School’ opgezet. Vanuit elk leerjaar heb ik een docent gevraagd of hij/zij hieraan wilde deelnemen. De docenten komen zodoende uit verschillende hoeken, zoals een kookdocent, docent Nederlands en een docent biologie. Dit is belangrijk, zodat overal in het onderwijs een gezonde leefstijl terugkomt.”

Broodjes Battle

Het voornaamste doel van het team Gezonde School is bewustwording rond gezonde voeding bij de jongeren. Hoe pak je dit bijvoorbeeld aan binnen de verschillende leerjaren? Rageni: ‘We hebben eerst contact opgenomen met de broodjes afdeling Kreko B.V. om samen met de jongeren te onderzoeken wat nu precies gezonde broodjes zijn. Er werd een grote doos met afbakbroodjes en beleg bezorgd en daarmee hebben we vervolgens een smaaktest gedaan onder de jongeren in de pauze. Daarop volgend hebben wij de  ‘Broodjes Battle’ geïntroduceerd. Elk leerjaar staat een hele week in het teken van gezonde voeding. De leerlingen krijgen tijdens hun mentorles informatie over gezonde voeding en mogen de broodjesbattle voorbereiden. Dit gebeurt met de richtlijnen van het Voedingscentrum. De jongeren ontwikkelen in kleine groepjes een gezond broodje en vervolgens kiest het team Gezonde School de beste vijf opties uit.”

New Future broodje

“Op de dag van de Gezonde School kantine worden de broodjes daadwerkelijk bereid en verkocht in de kantine voor € 0.50. Elke leerling mag vervolgens een stem uitbrengen en het winnende broodje wordt vervolgens verkocht in de kantine totdat de volgende broodjesbattle plaats vindt. Tijdens de laatste battle won het broodje met de naam ‘new future’. Het is een broodje met gebraden kipfilets, sla, komkommer, tomaat en yogonaise (i.p.v. mayonaise)”, aldus Rageni.

Praktijklessen rond voedselverspilling

De Broodjes Battle was zo’n groot succes, dat de leerlingen meer van dit soort activiteiten wilden. Docent Rageni legde vervolgens contact met de Albert Heijn XL, naast de school. Daar sloot ze een mooie deal. Rageni:” We hebben afgesproken dat onze school iedere maandag een krat vol voedselwaren krijgt die bijna over de datum zijn. Tijdens de praktijklessen kijk ik dan met mijn leerlingen wat je allemaal nog kunt doen met deze producten. Het eten dat de leerlingen hiermee maken wordt tijdens de pauze gratis uitgedeeld. Zo kunnen jongeren op een laagdrempelige manier ervaren en proeven wat je met overgebleven eten kunt maken. Normaal zou dit worden weggegooid, maar nu krijgt het een mooie bestemming. Voedsel verspillen kun je prima voorkomen!”

Voedselonderwijs tijdens de Coronacrisis

Tijdens de Coronacrisis konden de lessen niet doorgaan. Maar, Rageni zat niet stil en bedacht een manier waarop de leerlingen toch kunnen werken rond voedsel. Rageni: “ Ik heb de app ‘Too Good to Go’ bij de jongeren geïntroduceerd. Zo kunnen ze zelf voedsel, dat bijna over de datum is, kopen bij lokale winkels. Aan de hand daarvan geef ik vervolgens les over wat ze thuis met hun ouders van dit eten kunnen maken.”

Toekomstdroom en tips

De aanpak van het Gezonde School team heeft met al haar initiatieven een zilveren schaal van de Gezonde School kantine ontvangen en ook het certificaat voor Voeding is binnen. Wat zijn Rageni’s plannen voor de toekomst? Rageni: “Het lijkt mij erg leuk om ouders met een andere culturele achtergrond uit te nodigen in mijn lessen. Zo kunnen zij de leerlingen leren hoe er in andere culturen gekookt en gegeten wordt. Verder wil ik als tip aan andere scholen meegeven, dat als je rond voeding wilt gaan werken, het heel belangrijk is om bewustwording bij de leerlingen aan te wakkeren. Dat is meer dan alleen het opleggen van regels. Daarnaast is een breed team van docenten dat dit kan oppakken erg belangrijk. Alles wat wij met ons Gezonde School team hebben gerealiseerd wordt nu opgenomen in het beleid van de school. Deze borging zorgt er voor dat ook toekomstige leerlingen gaan werken met gezonde voeding. “

Rol Jong Leren Eten

Gezonde School adviseur Tiffany Domsdorf begeleidde de school met het behalen van het vignet Voeding. Tiffany is daarnaast ook lid van de uitgebreide programmagroep van Jong Leren Eten Gelderland.