Inzichten inspiratiesessie basisschool over moestuinieren, compost, afvalscheiding, boerderijeducatie en water drinken

Op woensdagmiddag 14 september verzamelden bijna 30  leerkrachten van basisscholen uit de Gooi en Vechtstreek zich voor de Inspiratiemiddag Gezond en lekker naar buiten! over moestuinieren, compost en afvalscheiding, boerderijeducatie en water bij de Groene Afslag in Laren.

Groen is gezond! Contact met de natuur en aandacht voor gezonde voeding zorgt voor meer geluk en minder stress. Voor een gezonde ontwikkeling van leerlingen en het welbevinden van leerkrachten is het daarom belangrijk om aandacht te besteden aan milieu, natuur en gezonde voeding. En dat kan op meerdere manieren! Daarom hebben Omgevingseducatie Gooi, Vecht- en Eemstreen GGD Gooi en Vechtstreek samen met Jong Leren Eten Noord-Holland de handen ineengeslagen en deze inspirerende bijeenkomst voor alle basisscholen in regio Gooi en Vechtstreek georganiseerd.

De deelnemers werden welkom geheten door Nienke Chantrel Gezonde School Adviseur en makelaar Jong Leren Eten Noord-Holland, Maya Heinsbroek en Sandra van Breemen van Omgevingseducatie Gooi Vecht en Eemstreek en Marlou Hensen van GGD Gooi en Vechtstreek

Nienke Chantrel - Makelaar JLE Noord-Holland & Gezonde School adviseur: "Voor een gezonde ontwikkeling van leerlingen en het welbevinden van leerkrachten is het  belangrijk om aandacht te besteden aan milieu, natuur en gezonde voeding op school. Dat kan op meerdere manieren!"

Financiële ondersteuning voor activiteiten

Ook vertelt Nienke over een aantal subsidierondes Gezonde School die in maart 2023 openen, en die de scholen kunnen inzetten om de ideeën voor activiteiten die zij vandaag opdoen mee uit te kunnen voeren. Waaronder de Ondersteuningsronde, waarbij €3000 per school aangevraagd kan worden en 10 uur advies en ondersteuning door de GGD en De Stimuleringsbijdrage Lekker naar buiten voor een bijdrage aan activiteiten rondom moestuinieren, koken of een excursie of gastles op het gebied van voeding. Na de introducties kunnen de leerkrachten hun handen uit de mouwen steken tijdens 2 workshop ronden en kiezen uit 4 verschillende workshops.

Water drinken op school

Met JOGG-regisseur Rianne Schaap gingen de deelnemers aan de slag met het thema water tijdens de workshop Les je dorst over het stimuleren van water drinken op school. Als JOGG regisseur fungeert zij als een spin in het web en kan zij scholen en leerraren doorverwijzen naar de juiste kanalen. Zij daagde de deelnemers o.a. uit na te denken over hun eigen wateriname en de voorbeeldfunctie naar hun leerlingen. Koffie en thee stonden bij de leerkrachten op nummer 1 & 2 van de meest gedronken dranken tijdens een werkdag. De deelnemers wisselden ideeën uit over het implementeren van een waterbeleid op school en het stimuleren van water drinken in de klas. Nog lang niet alle aanwezige scholen hadden een waterbeleid. Of, ze hebben dat wel, maar het wordt nog niet actief nageleefd.

Wat nemen de deelnemers mee van de workshop? Een leerkracht schrijft: “Ik heb geleerd dat er ontiegelijk veel suiker in Red Bull zit en hoe makkelijk het eigenlijk is om meer water te drinken”. Een ander geeft aan dat zij zich realiseert dat het onderwijzen over drinken en voeding steeds meer de taak is van de docent. Ook is er een leerkracht die aan de slag wil met een waterbeleid op school en zijn er leerkrachten die zelf meer water willen gaan drinken en de nadruk willen gaan leggen op water drinken in de klas.

Praktische handvaten aanleggen moestuin 

Met moestuincoach Monique gingen de deelnemers de moestuin van de Groene Afslag in voor de workshop Handen in de aarde. Zij gaf hen praktische handvaten over het aanleggen van een moestuin op hun school; hoe begin je, wat heb je nodig, wat als je maar beperkt plek hebt op het schoolplein, of hoe mobiliseer je ouders/vrijwilligers? Ook wijst zij de deelnemers op de mogelijkheid om een moestuincoach in te huren met behulp van de Lekker naar Buiten! Bijdrage”.

Er worden mooie voornemens geformuleerd na afloop van de workshop: “Ik ga mijn collega’s enthousiast maken om een moestuin te beginnen” geeft een van de deelnemers aan. Een andere deelnemer schrijft: “Ik heb geleerd hoe leuk het is om een schoolmoestuin te beginnen en simpele opdrachten te doen met de kinderen” en weer een ander wil kleuters begeleiden in het ontwikkelen van hun zintuigen in de tuin.

Mogelijkheden educatief schoolbezoek boerderij

Tijdens de workshop Sterren van de boerderij van boerderij-educatie Gooi en Vechtstreek bespraken de deelnemers wat er allemaal mogelijk is bij een educatief schoolbezoek aan een boerderij. En gingen zij aan de slag met diverse materialen die gebruikt worden bij boerderijeducatie. Ze ondervonden hoe simpel het eigenlijk is om zelf met kinderen boter en eiersalade te maken en hoe dat je aanknopingspunten geeft voor een gesprek over ons voedsel. Ook voor een bezoek aan de boerderij kan de stimuleringsbijdrage Lekker naar Buiten! ingezet worden.

Veel leerkrachten wisten aanvankelijk niet wat ze zich bij een boerderijbezoek moesten voorstellen. Na afloop zijn verschillende deelnemers van plan om met hun klassen op boerderijbezoek te gaan. Een leraar uit Hilversum wil met de hele school naar de boerderij (behalve de kleuters), terwijl een ander weer juist met de kleuters op bezoek wil.  En er zijn meerdere leraren die aan de slag willen met het maken van eiersalade in hun klas of op kamp.

Zelf compost maken: hoe doe je dat met de klas?

Tijdens de workshop De Kracht van GFT konden de deelnemers de handen uit de mouwen steken en zelf aan de slag met compost maken. Compost is niet alleen afval, maar kan je ook gebruiken om leerlingen te leren over bodemdiertjes, kringlopen en het is natuurlijk supervoeding voor de schoolmoestuin. Een van de leerkrachten geeft aan geleerd te hebben hoe leuk en spannend compost is en wil ook op zijn school een composthoop starten. Een ander vertelt nu te zien dat ze ook met maar weinig middelen al een composthoop kunnen realiseren op haar school. Ook worden er al echte plannen gemaakt: “Ik ga op onze school eerst een composthoop kweken en vandaaruit een moestuin starten met elkaar”.

Met een flinke dosis inspiratie en een hele hoop mooie voornemens rondde de deelnemers de dag af met een hapje en een drankje. Om de dag samen te vatten schrijft een van de deelnemers: “Ik heb ervaren dat er zoveel bijzondere mogelijkheden zijn, op het gebied van gezonde en bewuste levensstijl, om aan te bieden op school”.