Op donderdag 24 november organiseerde Jong Leren Eten Utrecht, samen met Gezonde School/GGD regio Utrecht, MEC Maarssen, Gemeente Stichtse Vecht en Sustainable Impact een voedselcafé in Gemeente Stichtse Vecht. Tijdens deze avond werden lokale partijen (scholen, kinderopvang, ondernemers, beleidsmakers etc.), tijdens het nuttigen van een veganistische 3-gangen maaltijd, uitgedaagd om plannen te ontwikkelen die kinderen en jongeren van 4-18 jaar in staat stellen gezonde en duurzame voedselkeuzes te maken in deze regio.
Bij het mooie MEC Maarsen opent dagvoorzitter Sandra van Kampen de avond voor de 20 bezoekers aan het voedselcafé. Waarna Gertrude Zeinstra van Wageningen University en Research een aantal inspirerende voorbeeldprojecten deelde met de deelnemers. Uitgangspunten daarbij zijn: De meeste voedselvoorkeuren zijn aangeleerd en jong geleerd is oud gedaan. Dat biedt dus nog volop kansen om bij de jeugd voedselgewoonten te veranderen.
Zo bleek uit het project Groente en Fruit op school, dat scholen die een “5 dagen groente en fruit beleid” hadden of een groente-en fruitschaal aanboden een veel hogere groente- en fruit consumptie hadden. Uit dat project is een tool ontwikkeld om met dat beleid aan de gang te gaan wijkiezengroenteenfruit.nu.
Gertrude rondde haar presentatie af met een paar interessante conclusies. Geef het goede voorbeeld, doe als leraar ook mee. Benader de omslag vanuit een Whole School Approach en probeer het op de hele school door te voeren. Dat biedt hele mooie kansen om groen en gezondheid te verbinden met leren, immers, ook in de moestuin kan je leren rekenen.
Na de presentatie van Gertrude was het tijd om zelf in actie te komen. Tijdens de sterkte-zwakte analyse, om te inventariseren wat er allemaal al goed gaat op het gebied van voedseleducatie in Stichtse Vecht, maar ook om te kijken wat er beter kan, schoof Karin van Vliet, wethouder Werk en inkomen, welzijn, sport, onderwijs en beheer leefomgeving van Gemeente Stichtse Vecht aan. Zij onderstreepte dat het vanuit de preventieve zorg belangrijk is dat kinderen een goede start maken. Als je ongezonde dingen vroeg kunt vermijden, dan kun je het voor de toekomst vermijden. Scholen en kinderopvang kunnen daarbij een hele belangrijke rol spelen. Van Vliet gaf aan ‘Als er niks anders is, wordt het misschien toch hip. Want een appel eten is misschien niet cool, maar puistjes ook niet’.
Onder begeleiding een swingend muziekje gingen de voetjes van de vloer om de hersenen alvast op te warmen voor een verdere ideeën brainstorm. Dat er veel energie op dit onderwerp zit in Stichtse Vecht, dat bleek wel. Uiteindelijk zijn er vier ideeen geselecteerd en samen verder uitgewerkt.
- Alle basisscholen in de provincie een 5 dagen groente-en fruit beleid voor het 10-uurtje
Deze groep pakt het ambitieus aan, en wil dat alle basisscholen in de provincie Utrecht voor 2027 een groente- en fruit beleid hebben. Ze beginnen klein, en doen dat in de Gemeente Stichtse Vecht door draagvlak te creëren onder de gemeente en hun partners. Bij de scholen wordt geïnventariseerd wat zij nodig hebben om dit beleid te kunnen realiseren, hierbij willen ze de tool wijkiezengroenteenfruit.nu inzetten op scholen. - Goede Voedselomgeving
Dit idee is gebaseerd op een project dat in Veenendaal al uitgevoerd wordt.In een aantal wijken waar sprake is van meer overgewicht onder kinderen en hun ouders willen zij doormiddel van een participatieve-aanpak samen met partijen als scholen, voedselaanbieders, GGD’s, gemeente en sport bespreken wat de gezonde norm is en gezamenlijk kijken welke rol zij daarin kunnen spelen om dat uit te dragen. Dat zou bv kunnen doormiddel van het opzetten van een campagne, het organiseren van een activiteit of workshop of door eetbaar groen in de omgeving aan te leggen. - Moestuinieren op school
Dit groepje wil dat moestuinieren onderdeel wordt van het curriculum van de school en het beleid van de kinderopvang. Het moestuinseizoen willen zij afronden met een Oogstfeest, waar zij niet alleen gaan oogsten, maar ook samen gaan bereiden.Belangrijk daarbij is dat er samenwerking komt tussen school- en kinderopvang. Niet alleen financiën zijn daarbij van belang, maar ook ouders en andere hulptroepen. Ondersteuning zou ook kunnen komen van organisaties met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt of migranten. Ook een kartrekker is daarbij hard nodig. Deze laatste ontfermt zich over zaken als spullen, roosterplanning. - Gezond voedingsbeleid op scholen
Dit team wil zich hard gaan maken voor een gezond voedingsbeleid op scholen. Uitgangspunt is dat er kleine stapjes gezet worden. Zij willen daarom aan de scholen vragen welke kleine stapjes zij kunnen zetten om te komen tot een gezond voedingsbeleid?”. Met kleine stapjes kom je ook al een heel eind en kan je steeds weer een volgend stapje zetten.
De komende tijd worden er vervolgafspraken ingepland om de gegenereerde ideeën van plan tot actie te brengen. Betrokken organiserende partijen voor Voedselcafé Stichtse Vecht zijn: Gezonde School/GGD regio Utrecht, Gemeente Stichtse Vecht, MEC Maarssen en Sustainable Impact.
De bijeenkomst werd georganiseerd als onderdeel van het uitvoeringsprogramma van de provinciale voedselagenda. Een van de ambities binnen deze agenda is dat we in de provincie Utrecht gezonder en duurzamer gaan eten. Duurzame, gezonde voedselconsumptie vermindert de ecologische impact van voedselproductie, -verwerking en -transport. De gewoontes enleefomstandigheden van de consument zijn daarin een belangrijke factor en we willen de volksgezondheid verbeteren.Daarnaast speelt ook de voedselomgeving van de wijk of de supermarkt een belangrijke rol. Om consumenten vroegvoedselvaardig te maken, is voedseleducatie in het onderwijs van belang.