Bijna alle basisscholen in Heemskerk hebben een eigen moestuin om kinderen te leren waar hun voedsel vandaan komt. Om ook makkelijk met de oogst te kunnen koken, hebben vier scholen nu een heuse mobiele keuken. Een idee van Cindy Henneman, coördinator van Buurtcentrum d’Evelaer en het schooltuinenproject. “Op deze manier kunnen kinderen het hele voedselproces meekrijgen: van zaadje tot bord.”
Versierd met afbeeldingen van groente en fruit rijdt de kleurrijke mobiele keuken na het oogsten uit de schooltuin de klas in. Tijd om te koken! Tijdens het tellen en wegen van de groenten oefenen de kinderen met rekenen en terwijl de groentesoep staat te pruttelen, gaat de gewone les verder. Aan het einde van de les krijgt iedereen een vers kopje soep.
Koken in de klas
Het idee van de mobiele keuken komt van Cindy en haar inmiddels overleden buurman Nico Gooijer die de bouwtekening en het eerste keukentje maakte. Binnen het schooltuinenproject ‘Het Groene Hart’ tuinieren twaalf scholen uit Heemskerk en één school uit Beverwijk in hun eigen schooltuin. Een project dat Cindy in 2010 startte, samen met Jacques Henneman van basisschool de Leonardus.
Sommige scholen verkopen de oogst op het schoolplein, andere laten de leerlingen groenten mee naar huis nemen om thuis mee te koken. Het zou veel leuker en leerzamer zijn als de leerlingen op school met de groente kunnen koken vindt Cindy. Maar in de praktijk blijkt dat lastig: schoolkeukens zijn vaak te klein en leerkrachten willen ook door met hun les. Wat als de keuken gewoon de klas in gereden kan worden? Het idee van de mobiele keuken is geboren. Samen met haar buurman ontwerpt Cindy een verplaatsbare keuken met alles erop en eraan: een oven, kookplaat, koelkast en bergruimte. Groenten kunnen gekookt, gebakken of gestoofd worden.
Niet stilzitten, maar doen
De Anne Frank school is de eerste die in 2024 een mobiele keuken in gebruik neemt. En nu, een jaar later, zijn er nog drie gebouwd door vrijwilligers van de klusgroep van het buurtcentrum d’Evelaer. De kosten voor de mobiele keuken zijn voor de school zelf. Voor de apparatuur zoekt Cindy een sponsor.
“Voor kinderen is dit geweldig”, vertelt ze. “Hoe leuk is het als je met je eigen oogst mag koken? Op deze manier kunnen ze iets doen terwijl ze leren en hoeven niet de hele tijd stil te zitten in de klas. Ook worden ze gestimuleerd om gezond (en lekker) te eten, iets wat ik heel belangrijk vind gezien de steeds grotere groep kinderen met overgewicht. Als je zelf een groente hebt gekweekt en klaargemaakt eet je dat eerder op dan wanneer het uit de winkel komt. Door de mobiele keuken wordt bovendien de hele klas bij de moestuin betrokken en niet alleen het groepje kinderen dat die dag moestuinles heeft.”
Toekomstwens
Het liefst ziet Cindy dat de schooltuinlessen op alle scholen een vast onderdeel van het onderwijs worden en dan het liefst gekoppeld aan lessen over de natuur. “Zo krijgt elk kind het hele proces van zaadje tot bord mee. Bijna alle scholen in Heemskerk hebben ondertussen een samenwerkingsovereenkomst getekend om dit te gaan doen. Als ze dan ook nog allemaal een mobiele keuken tot hun beschikking hebben en gaan koken met producten uit de schooltuin, is mijn doel bereikt.”
Jong Leren Eten ondersteunt initiatieven als die van de mobiele keuken met advies, subsidies en workshops. Zo hebben makelaars Jong Leren Eten advies gegeven over het inzetten van plantopa’s en -oma’s: vrijwilligers die lesgeven in de schooltuin. Ook kregen alle schooldirecteuren een presentatie over de verschillende subsidiemogelijkheden, zoals de Stimuleringsbijdrage Lekker naar Buiten! De scholen die de stimuleringsregeling Lekker naar Buiten! van Jong Leren eten toegekend hebben gekregen, kunnen deze inzetten voor de moestuin- en kooklessen met de mobiele keuken.
Daarnaast organiseerde Jong Leren Eten samen met de GGD en het Natuur- en Milieueducatiecentrum een inspiratiebijeenkomst voor het onderwijs met allerlei workshops, waaronder “Koken uit de Schooltuin” en “Zet je zintuigen aan het werk met de leskist Smaaklessen.”