Wintergroenten

Wintergroenten is een programma dat al jaren wordt aangeboden aan de scholen in Zeeuws-Vlaanderen. In dit project kunnen scholen lessen geven met behulp van groenten van een groenteboer in de buurt. Het project sluit mooi aan bij de doelstellingen van Jong Leren Eten. Dat het programma gratis aangeboden wordt, maakt de drempel voor scholen om deel te nemen laag.

Pascalle Cappetti van Natuur&Zo in Terneuzen is projectleider van Wintergroenten en vertelt: “We zijn eigenlijk altijd op zoek naar nieuwe lesprogramma’s voor ons natuur- en milieueducatiecentrum. Een aantal jaren geleden stuitten we op internet op een lesprogramma over wintergroenten. Dat sprak ons direct aan. In overleg met het NME-centrum dat het lesprogramma had ontwikkeld, hebben we er onze eigen draai aan gegeven. 

In samenwerking met een lokale groenteboer in Terneuzen hebben we voor de gemeente Terneuzen, Sluis en Hulst (Zeeuws-Vlaanderen) de Wintergroenten-actie opgezet. Scholen kunnen zich aanmelden voor een speciale Wintergroenten-tas. In deze tas zitten allerlei winterse groenten met daarbij lessuggesties voor alle groepen van de basisschool. De groenteboer stelt een pakket samen met o.m. boerenkool, uien, winterpeen, bietjes en een erwtensoeppakket. Ook stopt hij er altijd een groente in dat nog in de originele vorm is (bijvoorbeeld spruitjes aan de stronk). Ook zit er vaak een groentesoort bij die kinderen nog niet kennen (bijvoorbeeld een ‘vergeten groente’). 

In de lessuggesties komen de volgende vragen aan bod: Welke soorten groenten zijn wintergroenten? Welk deel van de groente eet je? Wat groeit in de grond en wat boven de grond? Hoe groeien groenten? Wat eet je nu en wat at je vroeger als groente? Kun je in de zomer ook wintergroenten eten? En andersom? Wat gebeurt er als je de stengel van groente terugzet in een bakje water? Wintergroenten is wel echt een doe-het-zelf project. Scholen bedenken zelf op basis van lessuggesties hoe ze het groentepakket willen inzetten.”

Hoe wordt de actie ontvangen?     
Pascalle: “Je wilt niet echt controleren maar je wilt wel zien of en wat de scholen met het pakket doen. Afgelopen jaar hebben we een soort wedstrijd in het leven geroepen. Dit was voor ons een manier om meer inzicht te krijgen in de betrokkenheid van de scholen bij de wintergroenten-actie. Bij elk pakket hebben we een grote poster gedaan die klassen konden beplakken met tekeningen, recepten en foto’s waaruit bleek dat ze er actief mee bezig waren geweest. Het vullen van de posters maakten we min of meer verplicht – in ruil voor het gratis groentenpakket - zodat we konden zien wat er met het wintergroentepakket precies gedaan wordt.

Vervolgens konden de scholen de poster(s) inleveren bij de groenteboer die ze in de winkel ophing. Wij kozen vervolgens de winnaar. Niet de mooiste poster wint, maar de klas die er het meest actief mee bezig is geweest. De winnende poster krijgt als beloning een gastles ter plaatse in de groentezaak. De groenteboer heeft een flinke schuur en wij kennen een enthousiaste gastdocent die de les verzorgt. Kinderen krijgen eerst een boodschappenbriefje, mogen daarmee de winkel in om de producten te shoppen. Hierdoor raken ze bekend met de verschillende afdelingen en weten ze de groente- en fruitsoorten te vinden. Daarna gaan de leerlingen met de gastdocent samen iets bereiden.”

Financiering
“De groenteboer rekent voor ons de kostprijs voor de groenten door wat meestal neerkomt op ongeveer €7.50 per pakket. Wij bieden één groentepakket (incl. lessuggesties) gratis aan per school. Als scholen meer pakketten willen ontvangen dan betalen scholen de overige pakketten zelf.  Scholen melden zich aan voor één of meerdere pakketten en halen deze zelf op bij de groenteboer. De lessen uit de lessuggesties kunnen gratis gedownload worden door de school. De kosten voor dit project (kosten groentepakketten en projecturen) worden jaarlijks in onze begroting opgenomen en de gastles wordt betaald door de groenteboer.” 

Toekomst 
“We hopen natuurlijk dat we de komende jaren dit project kunnen blijven begroten en dat naast de scholen die het project al kennen nog meer ‘nieuwe scholen’ en kinderdagverblijven of BSO’s in de regio zich voor dit project aanmelden. We zijn momenteel bezig met een update van het, toch wat verouderde, lesprogramma voor heel Zeeland. Een specialiste ‘van buiten’ is hiermee aan de slag gegaan voor alle NME-centra in Zeeland. We hopen deze update in januari aan de scholen te kunnen aanbieden. Het project wintergroenten past prima in ons streven om kinderen meer kennis te laten maken met gezonde voeding.”